Wie de internationale media volgt, kan zich nauwelijks aan de indruk onttrekken dat de wereld sinds het einde van de Koude Oorlog gewelddadiger en instabieler lijkt dan ooit. Lohdi wijst erop dat in Afrika, met name in Mali, Nigeria en Soedan, etnische conflicten zullen verergeren als gevolg van droogte, voedseltekorten, landdegradatie en bevolkingsgroei. Er zijn geen aanwijzingen dat deze conflicten binnenkort zullen eindigen. De langdurige conflicten in het Midden-Oosten, zoals 1. Israël-Palestina; 2. Israël-Gaza; 3. Israël-Hamas; en 4. Israël-Libanon (Hezbollah) zijn ook nog steeds gaande. De multifrontale oorlog van Israël is gekoppeld aan de uitvoering van een plan dat in 1996 werd opgesteld door Benjamin Netanyahu en de Amerikaanse defensiespecialist Richard Perle, genaamd Clean Break. Dit plan voorziet niet in een tweestatenoplossing voor Israël en Palestina, maar in de afschaffing van de Palestijnse Autoriteit en de annexatie van delen van Libanon en Syrië.
In 2024 is een deel van dit plan al gerealiseerd met de verwijdering van Saddam Hussein, Moammar Gaddafi en Bashar al-Assad. Netanyahu streeft ook naar een regimewisseling in Iran, maar de Amerikanen zijn niet geneigd om mee te werken. De guerrillaoorlog tussen Rusland en Oekraïne is nu in het derde jaar en het is nog onzeker hoe lang dit conflict zal duren. Er woedt een burgeroorlog in Soedan, terwijl in Haïti, El Salvador en de Democratische Republiek Congo regeringen vechten tegen gewapende bendes. Een belangrijke factor in 2025 zal zijn of Donald Trump opnieuw president van de Verenigde Staten wordt. Dit zou een toch al chaotische wereld kunnen verstoren en een ongunstige periode kunnen inluiden.
“Een belangrijke geopolitieke ontwikkeling zal zijn hoe Trump omgaat met zijn bondgenoten, tegenstanders en concurrenten. Gezien zijn uitspraken over het verhogen van tarieven voor China en andere landen met een handelsoverschot met de VS, zou dit kunnen leiden tot een algehele wereldwijde handelsoorlog.” De mate waarin Amerika zijn handelsprotectionisme afdwingt, zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor zowel de Amerikaans-Chinese betrekkingen als de wereldeconomie. 2025 zal ook onthullen hoe de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten zich zullen ontwikkelen. Trumps uitspraken tijdens zijn verkiezingscampagne suggereren radicale beleidswijzigingen. Hij heeft beweerd dat hij de oorlog in Oekraïne “in één dag” kan beëindigen, maar hij heeft geen concrete plannen gepresenteerd voor hoe hij dit zal bereiken. Er wordt vermoed dat Trump zich niet laat afschrikken door de mogelijkheid van een onderhandelde uitkomst in het voordeel van Rusland, waarbij Oekraïne grondgebied zou moeten afstaan. Bovendien heeft Trump herhaaldelijk verklaard dat hij de oorlog in het Midden-Oosten wil beëindigen, hoewel hij geen verdere details heeft verstrekt; ook dit zal waarschijnlijk een onderhandelde uitkomst op Israëlische voorwaarden inhouden.
Denktanks wereldwijd zijn pessimistisch over de toekomst van de democratie. Ze verwachten een afname van de democratie in alle regio’s; ze voorzien een aanhoudende politieke polarisatie die wordt gekenmerkt door steeds meer gefragmenteerde politiek en het verdwijnen van de middenweg met een verzwakking van het politieke midden. Deze situatie is gekoppeld aan de opkomst van rechts-populisme in veel delen van de wereld. De “wereldwijde trend van democratische erosie zal zich waarschijnlijk voortzetten, gepaard gaand met toenemende autocratisering en de teloorgang van democratische rechten en vrijheden.”
Ook in Suriname zou 2025 een turbulente periode kunnen zijn, gezien de komende verkiezingen die de loop van de geschiedenis van het land zouden kunnen veranderen. De winnaar van deze verkiezingen zou 30 tot 40 jaar aan de macht kunnen blijven, waarbij olie- en gasinkomsten een belangrijke rol spelen bij het consolideren van de macht van de regeringspartijen. Professor Jack Menke merkt op dat van 1987 tot 2020 de rijke partijen 70% van de stemmen wonnen, terwijl de extraparlementaire partijen minder dan 10% van de stemmen kregen. Volgens Menke kan de doorbraak van de heerschappij van de rijke partijen alleen worden bereikt als extraparlementaire partijen een brede bundeling vormen van alle positieve krachten van burgers en middelen, om zo een alternatieve ontwikkelingsstrategie en democratische orde in Suriname te realiseren. Dit brengt met zich mee dat de huidige ontwikkelingsstrategie moet worden vervangen.
Drs. Wim Bakker wijst in meerdere artikelen op het belang van een brede coalitie waarin alle belangrijke groepen in de samenleving vertegenwoordigd zijn, als enige manier om Suriname te redden. Een vergelijkbare situatie doet zich voor bij de verkiezingen van 2024 in India. De oppositiepartijen beseften dat geen van hen de populaire Modi en zijn BJP-partij zou kunnen verslaan. Een samenwerking van partijen (28 in totaal) zou echter een einde kunnen maken aan Modi’s absolute dominantie. Dit resulteerde in het verlies van 63 parlementszetels door de BJP, waarbij de absolute meerderheid verloren ging. Het is belangrijk om op te merken dat de Indiase oppositiepartijen de Salami-techniek toepasten; dat wil zeggen dat ze probeerden niet te veel in één keer te claimen, maar dat geleidelijk deden (ahista ahista).
Terug naar Alihussain
Bronnen: Buitenlands beleid, wat te verwachten van geopolitiek in 2025, januari 2025 M. Lohdi, een volatiele wereld in 2025, dawn.com, 30 december 2024
