Ik hoorde het vaak: “Mi e dede gi Bouta.” Woorden die diep raakten, doordrenkt met loyaliteit en liefde. Toen de geruchten over zijn overlijden begonnen, werd ik overspoeld door een golf van emoties. Ik las berichten: “If na datie, dan mi kan dede. Hoe gaan we verder zonder DDB?” Een ander schreef: “Het land Suriname heeft geen vader meer.” Nog heftiger was de opmerking: “Na Bouterse komt het nooit meer goed.” Ik herkende dat gevoel, want ook mij is ooit gezegd: “Wayne, zonder jou heeft mijn leven geen zin.” Die woorden resoneerden in mij. Maar tegelijkertijd dacht ik: hoezo? Ik ben toch geen Bouta? Toch begon ik me het voor te stellen. Hoe zou het zijn als ik er niet meer was? Wat zou er met Suriname gebeuren zonder mij?
Toen kwam het nieuws. Definitief. Bouterse was werkelijk overleden. Mijn eerste gedachte was een beklemmende stilte. Alles zou leeg zijn. De stad zou sterven. Suriname zou veranderen in een spookstad. Maar toen, slechts acht uur later, zat ik vast in een file op de Henck Arronstraat. Een uur lang, terwijl auto’s toeterden en mensen haastig voortliepen. Ik keek om me heen: het plein was vol. De Waterkant bruist. Het uitgaanscentrum gonst van energie. Geen enkele kerst- of owru jari-feest was afgelast. Oud en jong dansten alsof er niets gebeurd was. Het leven ging onverstoorbaar verder. 31 december binnenstad o span lees ik nu.
En ineens werd ik wakker. Niet letterlijk, maar in mijn gedachten. Alles wat ik dacht te begrijpen, viel weg. Alles wat ik mezelf had wijsgemaakt, stortte in. Niemand is onmisbaar, Wayne. Niemand. Zelfs zij van wie je dacht dat ze zou instorten zonder jou – misschien je vriendin, je vrouw? – ook zij zal haar weg vinden. Op je begrafenis zal ze verdrietig zijn, maar let op: ze zal troost zoeken. Misschien in de armen van je opvolger. “Hij is hier om me te steunen,” zal ze zeggen. Maar terwijl je lichaam in de grond zakt, is haar hand al in die van hem.
En wat gebeurt er met de wereld, met Suriname, met To the Point, met Zorghotel, en alles wat je doet, Wayne? De vraag: “Wie was die man ook alweer van To the Point?” Je naam zal vergeten worden. Je foto’s worden uit het huis gehaald, want het doet je opvolger pijn. Het leven gaat door. Niet langzaam, niet met een pauze. Nee, het dendert voort alsof je er nooit was. De les is rauw, maar helder: leef niet voor anderen. Help waar je kunt, steun waar nodig, maar vergeet nooit om voor jezelf te leven. Bouw geen illusie op van je eigen onmisbaarheid. Dat is een valkuil vol leegte.
Het leven stopt voor niemand. Zelfs niet voor jou. Dus leef. Niet voor het applaus, niet voor de woorden van anderen. Leef, omdat jij hier bent. Omdat jij ertoe doet, ook al vergeet de wereld je naam. Lever terwijl je leeft een bijdrage, want jouw werken zullen langer een herinnering zijn dan je naam.
Wayne Telgt
