Een groep mannen, met ketens om hun heupen, loopt met hun rug naar de camera een Amerikaans militair vliegtuig binnen. (Foto: Amerikaanse regering) Minder dan een week na zijn inauguratie raakt Donald Trump betrokken bij zijn eerste internationale geschil over tarieven. En het doelwit was niet China, Mexico of Canada – frequente doelwitten van zijn frustratie – maar Colombia, een van Amerika’s meest hechte bondgenoten in Zuid-Amerika. Colombia’s overtreding bestond uit het weigeren om twee Amerikaanse vluchten met gedeporteerde migranten te laten landen, omdat het om militaire en niet om civiele transportvliegtuigen ging. Dit was voldoende voor Trump om te dreigen met sancties. “Wij zullen niet toestaan dat de Colombiaanse overheid haar wettelijke verplichtingen omtrent de acceptatie en terugkeer van criminelen die zij naar de Verenigde Staten hebben gestuurd, schendt,” postte Trump op zijn sociale media-account.
Bovenop de door hem aangekondigde tarieven van 25%, maakte Trump bekend dat de VS een reisverbod en “onmiddellijke intrekking van visa” zou instellen voor Colombiaanse overheidsfunctionarissen, evenals voor bondgenoten en supporters. Later gaf het Witte Huis echter aan dat Colombia inmiddels had ingestemd met het accepteren van migranten die met Amerikaanse militaire vliegtuigen arriveren “zonder enige beperking of vertraging”. Als gevolg hiervan zouden de tarieven niet worden doorgevoerd. In zijn eerste week als president leek hij prioriteit te geven aan uitvoerende maatregelen op het gebied van immigratie boven handelszaken – ook al was dit laatste een belangrijk punt van zijn campagne. Om dit punt te onderstrepen, lijkt Trump klaar om landen te straffen die hij beschouwt als onvoldoende ondersteunend aan de nieuwe strenge Amerikaanse immigratiebeleid.
Hij waarschuwt zowel bondgenoten als tegenstanders van de VS: als u niet samenwerkt met de VS, zullen de gevolgen aanzienlijk zijn. Colombia heeft een oorlog om tarieven afgezworen, maar deze aanpak vormt een test voor de nieuwe regering van Trump. Als toekomstige sancties leiden tot hogere prijzen voor Amerikaanse consumenten, zal het Amerikaanse publiek dan tegenstand bieden? Zullen ze bereid zijn enige financiële pijn te tolereren die nodig is om Trumps prioriteiten op het gebied van immigratie te bevorderen? Volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw importeert de VS ongeveer 27% van zijn koffie uit Colombia, evenals andere producten zoals bananen, ruwe olie, avocado’s en bloemen. De invoer van koffie alleen al vertegenwoordigt bijna $ 2 miljard.
De Colombiaanse president Gustavo Petro reageerde aanvankelijk door te verklaren dat zijn land gerepatrieerde burgers in “civiele vliegtuigen, zonder hen als criminelen te behandelen” zou accepteren. Het is geen geheim dat Petro Donald Trump niet kan luchten – hij heeft in het verleden herhaaldelijk kritiek geuit op zijn beleid met betrekking tot immigratie en het milieu. In een uitgebreid antwoord op X zei hij dat Trump “de mensheid zou vernietigen uit hebzucht” en beschuldigde hij de Amerikaanse president ervan Colombianen als een “inferieur ras” te beschouwen. Petro noemde zichzelf vervolgens “koppig” en zei dat Trump misschien “een staatsgreep” kon plegen met “economische kracht en arrogantie”, maar dat hij in wezen zou terugvechten. Belangrijker nog, zei Petro: “Vanaf vandaag staat Colombia open voor de hele wereld, met open armen.”
Dit is iets waar een Amerikaanse president die migratie aanpakt zich zorgen over zou moeten maken. Zijn nieuwe regeringsfunctionarissen hebben duidelijk gemaakt dat deze missie verder moet reiken dan enkel de Mexicaanse grens. Trumps keuze voor der vice-minister van Buitenlandse Zaken, Christopher Landau, heeft er altijd op aangedrongen dat “samenwerking met andere landen om dergelijke migratiestromen te stoppen” een “wereldwijde noodzaak van het Amerikaanse buitenlandse beleid” moet zijn. Het conflict van zondag zou de samenwerking aanzienlijk kunnen bemoeilijken. Tienduizenden migranten van over de hele wereld, van India tot China, trekken jaarlijks noordwaarts naar de VS nadat ze in Zuid-Amerika zijn aangekomen en de Darien Gap zijn overgestoken, een belangrijke knelpunt net ten noorden van de grens tussen Panama en Colombia. Dit is een gevaarlijke reis die vaak wordt gefaciliteerd door criminele bendes.
In zijn reactie op Trumps acties merkte president Petro op dat als de gesprekken over het beheer van migratie via de Darien Gap zouden worden opgeschort, “illegale activiteiten zouden toenemen”. Deze opmerkingen zouden kunnen worden beschouwd als een verhulde bedreiging van de komst van meer ongedocumenteerde migranten. Petro stelde snel dat zijn land geen gerepatrieerde Colombiaanse staatsburgers uit de VS zou weigeren – alleen dat ze een “waardige behandeling” verlangend. Zelfs nadat Colombia stappen had ondernomen om de ruzie te sussen, verklaarde het dat er een dialoog zou worden gevoerd om “de waardigheid van onze burgers te waarborgen”. Maar dit soort tarieven is een test van de wil – en kan nog steeds worden doorgevoerd tegen andere landen die de eisen van de VS niet naleven. Dit lijkt slechts de eerste zet van Trump te zijn.
